Generalny Inspektor Informacji Finansowej informuje, że instytucje obowiązane określone w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2023 r. poz. 1124, 1723, 1843 i 1285 - dalej: „Ustawa"), tj. podmioty prowadzące działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie:
- wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi,
- wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi,
- pośrednictwa w wymianie, o której mowa w lit. a lub b,
- prowadzenia rachunków, o których mowa w ust. 2 pkt 17 lit. e Ustawy tj. prowadzonych w formie elektronicznej zbiorów danych identyfikacyjnych zapewniających osobom uprawnionym możliwość korzystania z jednostek walut wirtualnych, w tym przeprowadzania transakcji ich wymiany (dalej: „działalność w zakresie walut wirtualnych")
prowadzą swoją działalność na podstawie wpisu do rejestru w zakresie walut wirtualnych (art. 129m Ustawy).
Powyższa działalność jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803 i 2029), co oznacza, że może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru. Podkreślić należy, że do uzyskania wpisu wymagany jest jedynie wniosek oraz oświadczenie przedsiębiorcy, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą, a także, że przedsiębiorca zna warunki wykonywania działalności w zakresie walut wirtualnych. Rejestr ustanowiony przez Ustawę ma więc charakter ewidencyjny, co oznacza, że nie można utożsamiać wpisu w rejestrze z udzieleniem licencji, a w związku z tym dawaniem jakiejkolwiek rękojmi.
Działalność w zakresie walut wirtualnych nie jest licencjonowana ani nadzorowana[1] przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Wobec podmiotów mających siedzibę w Polsce, prowadzących działalność w zakresie walut wirtualnych i wpisanych do rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych może zostać wszczęta kontrola Generalnego Inspektora Informacji Finansowej dotycząca wykonywania obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Podmioty niemające siedziby w Polsce, a wpisane do rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych nie podlegają kontroli Generalnego Inspektora Informacji Finansowej i w związku z tym z ich działalnością może wiązać się wyższe ryzyko prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. To powinno być uwzględnione przy prowadzeniu stosunków gospodarczych z takimi podmiotami przez instytucje obowiązane, ale także przez ich klientów z uwagi na wyższe ryzyko stania się ofiarami oszustwa.
Generalny Inspektor Informacji Finansowej informuje ponadto, że nie są gwarantowane depozyty gromadzone w walutach wirtualnych na rachunkach, o których mowa w art. 2 ust. 2 pkt 17 lit e Ustawy. Szerzej w tej sprawie można także przeczytać w informacjach Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (link otwiera nowe okno w serwisie zewnętrznym).
Mając na uwadze powyższe, Generalny Inspektor Informacji Finansowej zwraca uwagę, że podmioty prowadzące działalność w zakresie walut wirtualnych nie mają prawa do umieszczania w informacjach handlowych, dokumentach i na stronach internetowych informacji, że prowadzą działalność licencjonowaną lub nadzorowaną na gruncie prawa polskiego.
Podanie przez przedsiębiorcę takiej informacji jest nadużyciem, a posługiwanie się nią w swoich materiałach marketingowych może być podstawą podjęcia odpowiednich działań przez polskie organy nadzorujące obrót gospodarczy za rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji wobec konsumentów.
[1] Tj. w taki sposób, jak to jest na przykład w przypadku nadzoru Komisji Nadzoru Finansowego nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym czy instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych oraz instytucjami pieniądza elektronicznego.